Du khách ghé Ấn thường ấn tượng rất mạnh về sự đông đúc, bụi bặm… nơi những thành phố lớn xứ này. Nhưng ít người biết rằng miền Bắc Ấn có một vùng đất được mệnh danh Venice phương đông yên ả xanh mát.
Ít biết cũng phải, vì nhiều năm trước nơi này chìm sâu trong lửa khói. Giờ, đã bình yên. Nên tôi vội tìm đến, vì sợ mai kia nó lại xô bồ như miệt dưới.
Những chiếc thuyền Shikara và nhà thuyền ở một góc hồ Dal.
Nằm ở độ cao 1.730m quanh năm mát mẻ, thủ phủ mùa hạ Srinagar ôm ấp nhiều điều kỳ thú của tiểu bang Jammu và Kashmir đẹp lạ này. Khác với những bang khác ở đất nước mênh mông đông đúc Ấn Độ, chỉ duy nhất Jammu và Kashmir có ba thành phố chính mang ba sắc thái tôn giáo khác nhau. Leh thanh bình, nổi tiếng thế giới vì Phật giáo Mật tông còn được gìn giữ kỹ hơn cả Tây Tạng bây giờ. Jammu đông đúc, thủ phủ mùa hè, nổi tiếng với những ngôi đền Hindu nhiều trăm năm tuổi. Còn Srinagar, lừng danh với những ngôi đền Hồi giáo vuông vắn đẹp lạ, hiếm thấy ở nơi khác. Nhưng hơn thế nữa, Srinagar còn được gọi là Venice phương đông vì gương hồ Dal xinh xắn của mình.
Hồ Dal – viên ngọc bích xứ Ấn
Nếu như bang Jammu và Kashmir, miền cực bắc Ấn Độ, được ví von như chiếc vương miện của xứ này thì hồ Dal được xem là viên ngọc bích lấp lánh trên vương miện đó. Rộng khoảng 18km2, hồ Dal cung cấp nước cho việc tưới tiêu của bang, cũng như nguồn cá lớn cho ngư dân quanh hồ…
Thuyền hoa trong sớm mai trên hồ Dal
Từng được chọn là nơi nghỉ ngơi trốn cái nắng bức bối mùa hè của các quốc vương Hồi giáo từ xa xưa, cũng như của người Anh thời thuộc địa. Người ta đã xây dựng nhiều cung điện, vườn hoa xung quanh hồ, làm hồ đã xinh đẹp càng thêm duyên.
Nhiệt độ mùa hè dao động quanh 200C, cộng thêm dãy Himalaya ôm ấp cả ba mặt hồ làm phông nền xa xa, hồ xanh Dal càng thêm quyến rũ với những ai đã từng kinh qua cái nóng mùa hè kinh hồn, nhiều khi lên đến 500C nơi miền Nam Ấn. Như sợ chưa đủ đẹp (!?), giữa hồ xanh người ta còn làm những khu vườn nổi dập dờn bướm hoa đua sắc khoe hương.
Thuyền shikara và nhà thuyền
Hồ Dal đẹp – không chối cãi. Nhưng nếu chỉ nói riêng về hồ, Dal không thể so sánh với những hồ khác của xứ Ấn, đơn cử chiếc hồ thiêng Pangong Tso cũng ngay trong cùng tiểu bang. Thế nhưng nhờ Dal mà Srinagar được ví von là Venice phương đông, các nơi khác thì không. Đó chính nhờ nét duyên cộng thêm cho Dal bởi những houseboat – nhà thuyền, và đặc biệt là những chiếc shikara sơn phết màu mè, được xem như là gondola phương đông (gondola là những chiếc ghe đặc trưng của Venice, Ý). Thiên hạ nói nếu đến Srinagar mà chưa ở nhà thuyền, chưa đi shikara thì xem như chưa đến. Nên tôi cũng bon chen leo lên shikara ra nhà thuyền ở mấy bữa, để được xem là đã thực đến Venice phương đông.
Hầu hết các du khách đến Srinagar đều yêu thích những chiếc shikara này
Nhà thuyền là dấu ấn để lại của thời thực dân. Dù cai trị xứ Ấn, chọn Srinagar làm nơi nghỉ ngơi trốn nóng, người Anh vẫn phải tuân thủ luật của tiểu vương Dogra trị vì Kashmir bấy giờ – không cho phép người nước ngoài xây nhà ở Srinagar. “Lách” luật, người Anh dựng nên những chiếc thuyền gỗ to đùng trên hồ, không để chuyên chở mà để ở. Nhà thuyền ra đời từ đó, những năm đầu thế kỷ 20. Thời cuộc đổi thay, người dân quanh hồ Dal tiếp quản những nhà thuyền, làm thêm nhiều chiếc mới, mà giờ lên tới cả ngàn, để tiếp đón du khách.
Quả thật khi đêm chập chờn trên nhà thuyền nghe sóng róc rách mạn phòng, cá quẫy tí tách, ếch nhái râm ran gọi tình, tiếng chim đêm khắc khoải… Lúc mai sớm đón bình minh hồng, ngắm những chiếc tam bản vun đầy sắc hoa màu lá nhè nhẹ rẽ sương đi. Chiều muộn chờ nắng rót những giọt tím cuối xuống hồ xanh,… quả là những ấn tượng khó quên của những ngày dừng chân phiêu bạt trên nhà thuyền Srinagar.
Thế nhưng, để xứng đáng được mệnh danh là Venice phương đông, nhất định phải kể đến những chiếc shikara – những ghe nhỏ giăng mắc quanh hồ. Không có mũi ghe cao cao thanh thoát của những chiếc gondola ở Venice, bù lại shikara được sơn phết màu khá vui mắt, và điểm thêm sắc cho hồ xanh khi đan xen như mắc cửi trên Dal. Vốn là chiếc ghe để chở người ra vào nhà thuyền (quy định ngày cũ là nhà thuyền không được tiếp bờ), người dân Srinagar phát triển thêm công năng chuyên chở đường xa, bán buôn, chài lưới… nhưng nhiều nhất là để làm du lịch. Những chiếc shikara chèo tay đi chầm chậm, có thể chở đến sáu người, thêm mái che, nệm ngồi êm ái… là phương tiện di chuyển lý thú và duy nhất để du khách đi thăm các khu vườn nổi giữa hồ. Du khách không ở nhà thuyền, vẫn có thể chọn shikara để có những khoảnh khắc lang thang đón nắng sớm, chờ ngày đi… trên hồ xanh.
Tôi, như hầu hết các du khách đến Srinagar đều yêu thích, leo lên tuột xuống những chiếc shikara này không biết bao lần. Nhưng trong tôi, chiếc shikara tôi yêu thích nhất, đẹp nhất từng thấy không phải là những chiếc shikara mới tinh, sơn phết rực rỡ, rèm buông đỏ xanh… mà là chiếc shikara cũ kỹ của người đàn ông khắc khổ chở đầy hoa ngang qua nhà thuyền tôi ngụ.
SGTT
